Het nieuwe Kijkonderzoek

Het was altijd een spannend moment: je hebt bloed, zweet en tranen in een tv-programma gestopt. Wat vonden de kijkers? Hoeveel mensen hebben er gekeken? Gelukkig waren de kijkcijfers de volgende ochtend beschikbaar en kon je bij de koffiemachine je blijdschap of teleurstelling delen. Bij een miljoen of meer was er zelfs een stukje taart bij de koffie. Wat een tijd!

Oké, inmiddels heel wat kilo’s verder: er zijn vele nieuwe vormen en aanbieders op de markt. Ze proberen een stuk van de taart te snoepen, de kostbare aandacht van de kijker te grijpen.

Het medialandschap is er niet overzichtelijker op geworden. Er is nog altijd geen totaaloverzicht waar Nederland gisteren naar heeft gekeken. Hoe heerlijk zou het zijn als dat zou bestaan?

Ik heb een beetje zitten filosoferen over hoe zo’n overzicht er uit zou moeten zien, en kwam daarbij op deze – 100% fictieve – afbeelding. En terwijl ik zat te puzzelen, liep ik tegen een hoop uitdagingen aan.

• Is het wenselijk om weergaven van short content (TikTok) in hetzelfde lijstje te plaatsen met long form content (Netflix of tv)?
• Hoe vergelijk je video-on-demand tegenover lineair?
• Kun je betaaldiensten (SVOD) en advertentiediensten (AVOD) met elkaar vergelijken?

Gelukkig zijn er mensen die veel meer expertise – en tijd – hebben om hier over na te denken.

Het Nationaal Media Onderzoek is gestart met de publicatie van het nieuwe Kijkonderzoek. In deze eerste fase is er meer focus op uitgesteld kijken: de cijfers worden pas na 6 dagen na uitzending openbaar.

Nou, daar gaat het magische ochtendmomentje bij de koffiemachine voor menig tv-maker. Nu zit ik veel meer in de online domein, en kan ik de resultaten iedere seconden in de gaten houden. Maar ik vraag mij af of deze keuze van het NMO de juiste richting is. Horen deze cijfers niet een weergave te zijn van waar Nederland zich gisteren mee bezig heeft gehouden? Wat wordt het gesprek aan de koffieautomaat? Was die nieuwe show op RTL4 een hit of niet?

Ik snap de behoefte van zendermanagers en producenten om uitgesteld kijkgedrag te communiceren. Sommige programma’s worden nu eenmaal vaker via on demand bekeken dan via lineaire televisie. En men moet steeds meer concurreren tegenover andere aanbieders, dus deze stap zal helpen om de populariteit van sommige programma’s aan te tonen. Maar door deze verschillende vormen van kijkgedrag op dezelfde stapel te gooien, verliezen we volgens mij uit het oog waar de Nederlander zich dagelijks mee bezighoud.

Het NMO heeft aangekondigd dat in de volgende fases van het nieuwe Kijkonderzoek ook het kijkgedrag op andere platformen en apps wordt meegenomen. Dat is een stap die ik enorm aanmoedig. Hoe verhouden de kijkcijfers op tv zich ten opzichte van andere platformen? Hoeveel wordt er nu werkelijk gekeken naar de abonnementsdiensten? Zijn we hier al aan toe? Durven we dit aan? Ik kan niet wachten! 😇

Maar dan nu de hamvraag: wanneer zetten we weer taart bij het koffieapparaat?